Cyklosporyna (cyclosporine, ciclosporin, ATC L 04 AD 01) – organiczny związek chemiczny, lek o działaniu immunosupresyjnym. Cyklosporyna jest cyklicznym peptydem złożonym z 11 aminokwasów (undekapeptyd), po raz pierwszy wyizolowanym z grzybów Tolypocladium inflatum znalezionych w próbce ziemi pochodzącej z Norwegii.
Cyklosporyna wiąże się z cyklofiliną, białkiem cytoplazmatycznym limfocytów T. Kompleks cyklosporyna-cyklofilina wiąże kalcyneurynę, uniemożliwiając jej aktywację NFAT, czynnika transkrypcyjnego pobudzającego transkrypcję interleukiny 2. Działanie cyklosporyny ma miejsce we wczesnych fazach cyklu komórkowego (G0 i G1).
Cyklosporyna hamuje komórkowe i humoralne reakcje immunologiczne i modyfikuje reakcje zapalne. Działanie cyklosporyny wpływa na proces aktywacji limfocytów TH, przez co pośrednio hamuje produkcję przeciwciał i aktywację makrofagów. W niewielkim stopniu wpływa hamująco na limfocyty B.
Stosowana jest przede wszystkim do leczenia pacjentów po przeszczepach. Znalazła zastosowanie w leczeniu ostrego atopowego zapalenia skóry oraz łuszczycy. Prowadzone doświadczenia w zakresie stosowania po udarach mózgu i uszkodzeniach rdzenia kręgowego (w celu zminimalizowania uszkodzeń wtórnych powodowanych przez układ odpornościowy chorego).
Nadwrażliwość na cyklosporynę lub inne składniki preparatu. Nie zaleca się dzieciom poniżej 1 roku, pacjentom ze schorzeniami nerek ( z wyjątkiem zespołu nerczycowego) lub wątroby, nadciśnieniem opornym na leczenie, zakażeniami wirusowymi (zwłaszcza Herpex Simplex z uwagi na zagrożenie uogólnieniem choroby oraz Varicella-Zoster) i nowotworami złośliwymi. Na podstawie ulotki Equoralu. Działania występujące u pacjentów leczonych ze wskazań transplantologicznych są zazwyczaj bardziej nasilone i częstsze. Najczęstsze z nich to: zaburzenia czynności nerek, nadciśnienie tętnicze, drżenie, bóle głowy, hiperlipidemia.
Rzadsze działania niepożądane:
jadłowstręt,
nudności i wymioty,
bóle brzucha,
biegunka,
hiperplazja dziąseł,
zaburzenia czynności wątroby,
zapalenie trzustki,
hiperurykemia,
hiperkaliemia,
hipomagnezemia,
hipoglikemia,
kurcze mięśni,
mialgia,
osłabienie mięśni,
miopatia,
trombocytopenia mikroangiopatyczna,
niedokrwistość hemolityczna,
zespół hemolityczno-mocznicowy,
nadmierne owłosienie,
wysypki alergiczne,
zmęczenie,
obrzęki i przyrost masy ciała (zatrzymanie wody w organizmie),
zaburzenia cyklu miesięcznego,
ginekomastia,
parestezje,
objawy encefalopatii,
polineuropatia obwodowa,
obrzęk tarczy nerwu wzrokowego.
« poprzednia | następna » |
---|