Biedronkowo

Hydrea - Synonyms:
Hydroxycarbamide, Gidrea, hydroxyurea, Hydroxycarbamide Medak, Gidroksiurea, Litalir, Oksikarbamid, Biosupressin, Hydroxycarbamide, Hidrix, Hydroxycarbamidum, Nudura, Litaliz, Onco-carbamidi, Hydroxycarbamide, antileucaemicum, cytostaticum L01XX

Działanie:
Cytostatyk. Działa cytotoksycznie i antymitotycznie poprzez blokowanie reduktazy rybonukleotydowej, przekształcającej rybonukleotydy do deoksyrybonukleotydów (kluczowy etap syntezy DNA) oraz bezpośrednie uszkadzanie DNA - powoduje złamania i fragmentację chromosomów oraz translokacje. Efektem jest zatrzymanie wzrostu komórek w fazach S i G1. Nie hamuje syntezy RNA i białek. Działając na szpik, powoduje przede wszystkim zahamowanie tworzenia granulocytów, a w mniejszym stopniu płytek krwi i erytrocytów. Dobrze się wchłania z przewodu pokarmowego. tmax - ok. 1-2 h. t1/2 wynosi 4 h. Jest częściowo metabolizowany w wątrobie i nerkach do mocznika. W 50-80% wydalany w ciągu 12 h z moczem w postaci niezmienionej, w niewielkim odsetku w postaci mocznika. Nie kumuluje się w organizmie.

Wskazania:
Do niedawna podstawowy lek w przewlekłej białaczce szpikowejw fazie przewlekłej a także w fazie akceleracji. Inne zespoły mieloproliferacyjne: czerwienica prawdziwa, nadpłytkowość samoistna z dużym ryzykiem wystąpienia powikłań zakrzepowo-zatorowych, osteomielofibroza. Paliatywne leczenie opornych ostrych białaczek szpikowych oraz białaczek u osób w podeszłym wieku.
Stosowany również w czerniaku złośliwym, zaawansowanym, opornym na leczenie raku jajnika, płaskokomórkowym raku krtani, niedokrwistości sierpowatokrwinkowej, łuszczycy.

Przeciwwskazania:
Nadwrażliwość na lek. Upośledzenie czynności szpiku kostnego - zmniejszenie liczby leukocytów <2500/ml, płytek krwi <100 000/ml lub ciężka niedokrwistość. Niewydolność wątroby i nerek. Należy zachować ostrożność u chorych poddanych radioterapii lub leczeniu innymi lekami przeciwnowotworowymi. Podczas leczenia należy przynajmniej raz w tyg. kontrolować morfologię krwi oraz czynność wątroby i nerek. Należy zachować ostrożność u chorych na nowotwory nerek oraz u chorych w podeszłym wieku. W trakcie leczenia może się zwiększyć stężenie kwasu moczowego, co może wymagać modyfikacji dawkowania. Podczas leczenia chory powinien otrzymywać dużą ilość płynów. U chorych leczonych przewlekle z powodu samoistnej nadpłytkowości lub czerwienicy prawdziwej może dojść do rozwoju wtórnej białaczki. W trakcie leczenia należy obserwować zmiany skórne u chorych, ponieważ u osób leczonych hydroksymocznikiem opisano przypadki rozwoju raka płaskonabłonkowego skóry. Lek może prowadzić do powstania bolesnych, trudno gojących się owrzodzeń podudzi - wymaga to przerwania leczenia. Nie stosować u chorych z wrodzoną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy i
upośledzeniem wchłaniania glukozy i galaktozy. Należy zachować szczególną ostrożność u zakażonych HIV leczonych didanozyną i stawudyną lub samą didanozyną, ponieważ w trakcie leczenia tych chorych hyroksymocznikiem stwierdzono przypadki ostrego zapalenia trzustki oraz uszkodzenia i niewydolności wątroby prowadzących niekiedy do zgonu, a także występowanie obwodowej neuropatii. U chorych na choroby mieloproliferacyjne leczonych hydroksymocznikiem, zwłaszcza u chorych, którzy leczeni byli interferonem wystąpić może zapalenie naczyń skóry prowadzące do owrzodzeń i zgorzeli. Należy zachować ostrożność u chorych w podeszłym wieku i w razie potrzeby stosować mniejsze dawki.

Interakcje:
Inne leki o potencjalnie mielosupresyjnym działaniu mogą potęgować działanie hydroksymocznika i zwiększać ryzyko upośledzenia czynności układu odpornościowego. U chorych napromienianych mogą się nasilić objawy rumienia. In vitro hydroksymocznik nasila działanie arabinozydu cytozyny i fluoropirymidyn.

Działanie niepożądane:
Uszkodzenie układu krwiotwórczego - leukopenia, niedokrwistość typu megaloblastycznego, rzadziej małopłytkowość, niedokrwistość. Są
wywoływane stosunkowo łatwo, szybko ustępują po odstawieniu leku. Zaburzenia czynności przewodu pokarmowego - utrata łaknienia, nudności i wymioty, wzdęcia, bóle brzucha, biegunka lub zaparcie. Dreszcze, złe samopoczucie, gorączka polekowa. Rzadziej odczyny skórne (osutka plamisto-grudkowa, rumień twarzy, rumień dystalnych części kończyn), zapalenie jamy ustnej, bóle i zawroty głowy, rozlane nacieki płucne, alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych, zaburzenia czynności nerek, utrudnione oddawanie moczu, zaburzenia miesiączkowania, wypadanie włosów, zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych, zaburzenia orientacji, omamy. Zapalenie naczyń skóry prowadzące do owrzodzeń i zgorzeli. Lek powoduje zmniejszenie stężenia żelaza w surowicy oraz zwiększenie stężenia kwasu moczowego we krwi. W przypadku przedawkowania objawy dotyczą głównie skóry i błon śluzowych: ostre zapalenie jamy ustnej, bolesność, pojawienie się fioletowych grudek na skórze, obrzęk dłoni i stóp prowadzące do złuszczania się skóry. Należy przeprowadzić płukanie żołądka, a następnie monitorować parametry układu krwiotwórczego i zastosować leczenie podtrzymujące.

Ciąża i laktacja:
Kategoria D. Hydroksymocznik może działać genotoksycznie. W trakcie leczenia i 3 mies. po jego zakończeniu należy stosować skuteczne metody antykoncepcji. Lek przenika do pokarmu kobiecego; nie stosować w okresie karmienia piersią.

Dawkowanie:
P.o. Dorośli. Przewlekła białaczka szpikowa: początkowo 20-40 mg/kg mc./d, następnie w leczeniu podtrzymującym w zależności od liczby leukocytów 15-30 mg/kg mc./d (dawkę należy dobierać w ten sposób, aby liczba białych krwinek wynosiła 5000-10 000/ml); w zaostrzeniu do 60 mg/kg mc./d. Nadpłytkowość samoistna. Początkowo 15-40 mg/kg mc./d; po uzyskaniu remisji w leczeniu podtrzymującym 10-20 mg/kg mc./d (należy utrzymywać liczbę płytek krwi <600 000/ml, a liczbę białych krwinek <4000/ml); w zaostrzeniu 25-50 mg/kg mc./d. Czerwienica prawdziwa. Początkowo 15-20 mg/kg mc./d, w leczeniu podtrzymującym zwykle 10 mg/kg mc./d (należy utrzymywać hematokryt <45%, a liczbę płytek krwi <400 000/ml). Mielofibroza. Początkowo 5-20 mg/kg mc./d; w leczeniu podtrzymującym 10 mg/kg mc./d. Paliatywne leczenie ostrej białaczki szpikowej. 1000-5000 mg/d, tak by liczba blastów utrzymywała się
na poziomie do kilku tysięcy. Niedokrwistość sierpowatokrwinkowa.
Początkowo 15 mg/kg mc./d, następnie w zależności od liczby krwinek dawkę można stopniowo zwiększać do 35 mg/kg mc./d. W nowotworach litych 80 mg/kg mc. co 3 dni (w nowotworach głowy i szyi w skojarzeniu z radioterapią) lub 20-30 mg/kg mc./d. Łuszczyca krostkowa: 1,5-2 g raz na dobę lub w 3-4 dawkach podzielonych przez 7-10 dni, następnie przerwa 3-5 dni.

Uwagi:
Stosowanie hydroksymocznika wiąże się z małym ryzykiem wystąpienia wymiotów; nie zaleca się rutynowego podawania leków przeciwwymiotnych. W trakcie leczenia może wystąpić megalocytoza, która nie reaguje na leczenie kwasem foliowym i wit. B12. Hydroksymocznik może upośledzać zdolność prowadzenia pojazdów i obsługi urządzeń mechanicznych w ruchu. Kapsułki należy połykać w całości, nie dopuszczając do ich rozpadnięcia się w ustach. Lek powinien być stosowany pod nadzorem onkologa klinicznego z odpowiednim doświadczeniem w stosowaniu leków przeciwnowotworowych.

Preparaty: Hydroxycarbamide